A. MacCuish "Operacja Alfabet", czyli niewiarygodny sukces beznadziejnej misji "książka na kocyku"

Wydawać by się mogło, że udany wakacyjny wyjazd z dziećmi to taki, podczas którego nie ma potrzeby sięgać po przygotowane zawczasu dla potomstwa lektury.

W czasie udanego wyjazdu dopisuje bowiem pogoda, wobec czego dziatwa może bez przeszkód i zbytecznych przerw oddawać się rozrywkom w postaci ganiania, skakania, pływania, kopania, tworzenia band i znikania rodzicom z oczu. Gdy zaś nadchodzi wieczór, resztkami sił przywleka się do łóżek i zasypia, ledwo przyłożywszy głowy do poduszek, haniebnie zaniedbując tym samym uczestnictwo w akcji „Cała Polska czyta dzieciom”.

Podczas mojego wakacyjnego wyjazdu wystąpiły wszystkie przedstawione wyżej warunki sine qua non. Znakomita pogoda, kłębiąca się wokół banda dzieciaków, morza szum, tony piasku do kopania. Okazało się jednak, że dla niektórych nawet i w takich warunkach nie ma jak książka.

Podczas gdy Starszy pływał, skakał, drążył tunele i zajmował się sam sobą, Młodszy wzdragał się z obrzydzeniem przy każdym przypadkowym zanurzeniu w morskiej wodzie małego palca od nogi.

Gdy Starszy oczekiwał od Matki wyłącznie tego, aby dała mu spokój i zapomniała o jego istnieniu (ze szczególnym naciskiem na czas, gdy przebywał w wodzie), Młodszy spędzał czas na kocyku, najchętniej przykryty ręcznikiem po same uszy, tuląc się do Rodzicielki i domagając się czytania kolejnych książek.

O, błogosławieni wydawcy książek dla dzieci w miękkich okładkach i o małej czcionce, pozwalającej zmieścić na stronie więcej tekstu niż zwykle!

Ten, kto nigdy nie maszerował na plażę objuczony licznym bagażem, nigdy nie zrozumie trafności wpisu Pani Zorro, postulującej by wydając książki dla dzieci zwracać uwagę nie tylko na treść, ale i wagę.

Ze swej strony dorzuciłabym jeszcze uwagę o poręcznym formacie. Cóż mi po zachwycającej treści całej Mamokowej serii, gdy nie dość, że każda z tych książek waży tyle co trzy spore łopatki do piasku, to jeszcze nie daje się upchać do żadnej z licznych toreb czy plecaka?

Oceniana pod tym kątem „Operacja Alfabet” balansuje na krawędzi. Nie jest bowiem niestety najmniejsza (ale zmieściła się do przewieszonej przez szyję torby listonoszki, dobra nasza!), ani najlżejsza (szyja niebezpiecznie przygięła się ku ziemi, ratunku!). Wbrew pozorom mieści jednak w sobie całkiem sporo treści, a intrygująca szata graficzna obfituje w liczne detale, wprawiające młodego odbiorcę w nastrój kontemplacyjny, który sprytny rodzic wykorzysta chociażby na szybką przebieżkę do wody połączoną z kilkoma skokami na fale.

Książek o alfabecie naroiło się w ostatnim czasie sporo, przy czym większość z nich została stworzona raczej w celach edukacyjnych, mając na celu nauczenie młodego czytelnika odróżniania poszczególnych literek.

„Operacja Alfabet” plasuje się raczej bliżej stworzonego głównie ku radości „Abecadła” J. Tuwima. Owszem, głównym bohaterem jest młody uczeń, Adaś Brykalski, który nijak nie może zapamiętać poszczególnych liter alfabetu, przez co jego perspektywy przed zapowiedzianą na następny dzień kartkówką rysują się raczej w czarnych barwach. Owszem, ostatecznie zapoznaje się on (a my razem z nim) z literkami, jednak zamieszczony w książeczce a przeznaczony dla czytelnika wykład został ograniczony wyłącznie do oklepanych liter a, b i c.

Najistotniejsza w całej historii jest bowiem akcja – najsłynniejsza w bogatej historii tajemniczego Ministerstwa Literek. Jak zapowiadają już na początku autorzy (a nie rzucają słów na wiatr), „jest to opowieść o bohaterstwie, motocyklu, sprytnej ucieczce, złośliwym kocie oraz śpiewających literkach!”

Dowódcą tajnej i arcyważnej akcji zostaje wyznaczony najstarszy i najmądrzejszy pułkownik A (cecha charakterystyczna: beret podobny do ogórka z kwiatkiem), pod którego dowództwem pozostaje reszta brygady, w tym niezbyt rozgarnięty szeregowy B oraz udzielające pierwszej pomocy W. Dotarcie do znajdującego się w potrzebie Adasia wymaga od nich nie lada sprytu oraz odwagi, na zakończenie muszą wykazać się także wysokimi umiejętnościami dydaktycznymi.

Niby nic, a jednak wciąga. Na kocyku, w różnych konfiguracjach osobowych, kilkakrotnie wysłuchało tej historii łącznie pięcioro dzieci w wieku od trzech do pięciu lat, a pojawienie się rumieńców na ich policzkach nie było spowodowane wyłącznie działaniem słońca.

Na pytanie czy szukać dla tej książki miejsca w podręcznym bagażu, odpowiadam więc w takiej sytuacji: zdecydowanie tak!

„Ministerstwo Literek. Operacja Alfabet”. Tekst: Al MacCuish, ilustracje: Luciano Lozano, opracowanie graficzne: Jim Bletsas, tłumaczenie: Nestor Kaszycki. G+J Gruner + Jahr Polska, Warszawa 2011.