A. Bahdaj "Mały pingwin Pik-Pok", czyli o zgubnym wpływie pingwina na moralność polskiej dziatwy

Kiedy niedawno pomstowałam na nadmierny dydaktyzm polskich książek dla dzieci, na śmierć zapomniałam, że jestem świeżo po lekturze pozycji, której nie sposób postawić podobnego zarzutu.

Fakt, jej autor nie żyje od blisko trzech dekad, a jego życiorysem można by obdzielić kilku przeciętnych śmiertelników, nie bądźmy jednak drobiazgowi. To nie ma z pewnością nic do rzeczy.

Mały pingwin Pik-Pok, którego powołał do życia Adam Bahdaj, pozornie wydaje się być przeciętnym pingwinem z Wyspy Śniegowych Burz.

Wprawdzie miał toksyczne dzieciństwo (zarówno matka, jak i ojciec, a nawet dalsza rodzina zbywali go, gdy zadawał im jakiekolwiek pytania i w ogóle nie poświęcali mu wystarczająco dużo czasu i uwagi. Z pewnością nie bez znaczenia jest też fakt, że biedny Pik-Pok był zmuszony żyć w głębokim cieniu swego stryja Wak-Woka, który wszędzie był, wszystko robił i wszystko widział), jednak nie robi z tego dramatu, w szczególności zaś nie widzi potrzeby schwycenia pomocnej dłoni psychoanalityka.

Wprawdzie ucieka z domu, w czym pomaga mu nieodpowiedzialny dorosły (pilot wspaniałego srebrnego ptaka z wielkimi skrzydłami, na których mogłaby się zmieścić cała pingwinia rodzina), jednak nikt nie czyni mu z tego powodu wyrzutów (wątek zamartwiających się rodziców zostaje pominięty głuchym milczeniem), a i on sam nie sprawia wrażenia szczególnie smutnego z powodu utraty kontaktu z ojcem i matką.

Wprawdzie kłamie (połknąwszy puszkę z sardynkami najpierw zaprzecza, aby to w ogóle uczynił, zaś kiedy zostaje prześwietlony na wskroś, kręci i bierze na litość) oraz niszczy cudze mienie (zanurza się po czubek dzioba w cebrzyku z najdroższymi czekoladowymi lodami, nie bacząc na to, że wskutek takiego działania nie będą się już one nadawały do sprzedaży, ergo: właścicielce cebrzyka grozi bankructwo), jednak nie spotyka go za to żadna kara. Przeciwnie, doprowadzony na posterunek policji, w stylu godnym Franka Dolasa omamia przesłuchującego go komendanta („-Imię? – zapytał srogo [komendant]. – Pik. – Nazwisko? – Pok. – Data urodzenia? – Dwa lata po powrocie stryja Wak-Woka z ogrodu zoologicznego w Paryżu.”), do tego stopnia, że ten najpierw oddaje się razem z nim niecnym i bezproduktywnym rozrywkom w postaci słuchania śpiewu kanarka i wąchania fiołków, a następnie wypuszcza go na wolność, nie zastosowawszy jakiejkolwiek sankcji za wcześniejsze naganne zachowanie.

Wprawdzie wdaje się w miejscu publicznym (zoo) w bójkę z użyciem niebezpiecznego narzędzia (zębów buldoga Kajetana), narażając tym samym innych, w tym małoletnich na zgorszenie, jednak jego zachowanie nie tylko nie spotyka się z przewidzianą w kodeksie karnym represją (kara pozbawienia wolności do lat 3), lecz przeciwnie, zostaje uznane przez nieodpowiedzialne jak zwykle środki masowego przekazu za przejaw bohaterstwa i odwagi i rozpropagowane na pierwszych stronach gazet.

źródło zdjęcia

Doprawdy, niezrozumiałym jest, jak doszło do tego, że polskiemu autorowi przyszło do głowy, by napisać taką książkę! Jeszcze bardziej niezrozumiałym zaś to, dlaczego stała się ona tak popularna i chętnie czytana, ba! nawet zekranizowana? Za absolutny skandal należy zaś uznać fakt, że podobizna pingwina Pik-Poka do dziś widnieje na biletach komunikacji miejskiej oraz monetach!

Na szczęście, wydaje się że siła rażenia książki jest stosunkowo niewielka. Może nabiorą się na nią dzieci młodsze (jak Młodszy), ale już starsze (jak Starszy), nie dadzą sobie wcisnąć przysłowiowego kitu. Wprawdzie niektórzy mówią, że czym skorupka za młodu nasiąknie…, jednak nie przejmowałabym się nimi zbytnio. Może i nasiąknie, ale jak się dobrze ściśnie i poprawi „Elementarzem małego Polaka”, można wycisnąć.

Adam Bahdaj „Mały pingwin Pik-Pok”, ilustrowała Magdalena Kozieł-Nowak. Wydawnictwo Literatura, Łódź 2011.