R.A.Ziemkiewicz "Ognie na skałach", czyli o tym, że krzesanie ognia to trudna sztuka

W czasach, w których zaczynałam moją przygodę z fantastyką, przodującymi jej wydawcami w Polsce byli Prószyński i Supernowa. Miałam wtedy mnóstwo czasu, toteż czytałam znaczną część tego, co wydawali, a że byłam młodsza i mniej krytyczna niż teraz, podobało mi się niemal wszystko.

Były to także te czasy, kiedy nazwiska kolejnych autorów kojarzyły mi się wyłącznie z ich książkami; nie kierowałam się żadnymi uprzedzeniami, co – choć staram się tego nie robić – teraz niekiedy mi się zdarza.

Zastanawiam się, jak obecnie odebrałabym wydawane wtedy przez Supernową wczesne powieści Marcina Wolskiego i Rafała Ziemkiewicza. W owych czasach bowiem bardzo mi się podobały, zwłaszcza zaś „Agent dołu” (Wolskiego) i „Pieprzony los kataryniarza” (Ziemkiewicza).

Cóż, sporo się zmieniło. O ile Wolskiego przestałam czytać, gdyż doszłam do wniosku, że powoli i nieuchronnie popada w coraz większą grafomanię, o tyle Ziemkiewicz zaczął mnie irytować sobą, co rzutowało na mój odbiór jego książek.

Nie mam więc pojęcia w jaki sposób i dlaczego weszłam w posiadanie „Ogni na skałach” jego autorstwa, ale mam wrażenie, że gdyby nie stosikowe losowanie, raczej do tej pory tkwiłyby gdzieś w kącie.

I nie uważam, abym miała wówczas czego żałować.

Mdła. Taki przymiotnik nasuwa mi się jako najlepiej charakteryzujący tę lekturę.

W opowieści tkwił potencjał (choć przed jej napisaniem trzeba było odpowiedzieć na pytanie, jak ją poprowadzić, by nie popaść we wtórność), można było liczyć także na rzesze czytelników złaknionych pojawienia się w polskiej literaturze godnego następcy Wiedźmina (mniej więcej w tym samym czasie Jarosław Grzędowicz powołał do życia też Vuko Drakkainena), słowem: sukces murowany.

Pewnie dlatego na okładce pierwszego wydania, i to nie dodruku, wydawca napisał optymistycznie: „BESTSELLER”.

Hm. Jeśli do setek, o ile nie tysięcy wykupujących książkę czytelników zaliczyć i takich jak ja, można powiedzieć, że się udało. Pytanie tylko, czy o taki właśnie sukces chodziło.

Początkowo idzie nieźle. Pojawia się główny bohater, odpowiednio tajemniczy i waleczny Żegost, który „bywał jako zaciężnik i ochotnik w bitwach” (oj!), gustuje raczej w winie niż piwie (dobra nasza!), jest szybki i zwinny, a do tego obdarzony znakomitym instynktem. Już w pierwszym rozdziale padają też pierwsze trupy, pojawia się i mroczna tajemnica, i ukłon w stronę tych, którzy oczekują, że będzie o miłości. Po czym wszystko zdycha.

O ile dość dobrze pamiętam to, co działo się w pierwszym rozdziale (książkę czytałam niecałe dwa miesiące temu), o tyle zawartość wszystkich kolejnych (może poza ostatnim) pogrążyła się w mrokach mojej niepamięci. To chyba niedobrze, zważywszy na fakt, że może i mam sklerozę, ale jeszcze nie aż tak galopującą.

W środku zaś niby się dzieje – jest wyprawa, są dalsze trupy, pojawia się Ona, w grę ewidentnie wchodzi też magia, zaś nasz bohater co i rusz wymyka się śmierci; brakuje jednak napięcia, przez co czytelnikowi ciężko wykrzesać z siebie zainteresowanie lekturą. Być może dlatego, że w zasadzie połowie książki wie już jak mniej więcej historia się zakończy oraz jak potoczą się losy poszczególnych postaci.

Na okładce książki (nie mogłam się powstrzymać, czytanie blurbów to chyba uzależnienie) wydawca zamieścił opinię m.in. Jacka Dukaja, jakoby miała to być „fantasy dla wyrastających z fantasy”, odbijająca „w konwencji baśni (…) prawdy psychologii”.

Niewykluczone więc, że wszystko to moja wina, że ciągle jeszcze nie dorosłam i w świecie fantasy zachowuję się niczym przedszkolak. Jeśli jednak tak, to poproszę panią, by codziennie czytała mi „Ognie na skałach” podczas leżakowania. Dobranoc.

Rafał A. Ziemkiewicz „Ognie na skałach”, ilustracje Dominik Broniek. Fabryka Słów, Lublin 2005.