A. Bahdaj "Wielki wyścig", czyli jak nie okazałam się najwolniejszym ślimakiem

„- Tego jeszcze nie było – powiedziała sroka Matylda do starej żaby Kumkiewiczowej. Proszę sobie wyobrazić, ślimaki urządzają wielki wyścig.

- Co też pani mówi? – zdziwiła się ogromnie Kumkiewiczowa. – Ślimaki urządzają wyścig? Jeszcze nigdy nie słyszałam o czymś podobnym. Skandal!

- Boki można zrywać, moja pani. A najśmieszniejsze to, że pierwszą nagrodę otrzyma ten, kto ostatni przyjdzie na metę.”

- Rany boskie! Zawody tylko dla kobiet? Tysiąc bab w jednym miejscu?! Dobrze, że mi mówisz, będę omijał w niedzielę Jasne Błonia! – zawołał mój kolega z pracy, gdy powiedziałam mu o wczorajszych zawodach.

- Nie, nie. To nie dla mnie, nie lubię takich imprez. – powiedziała moja koleżanka, kiedy usiłowałam namówić ją do wspólnego startu (jej mąż, który narzeka, że nigdy tu o nim nie piszę, nic nie powiedział, gdyż z uwagi na płeć do niczego go nie namawiałam).

- I ty tak dobrowolnie czy w pracy wam kazali? – pytali z niedowierzaniem współimprezowicze, kiedy w sobotę około północy, w stanie absolutnej trzeźwości, tłumacząc się startem w zawodach, opuszczałam miejsce, gdzie hucznie obchodzono Dzień Kobiet.

„- Nic mi nie pomoże – westchnął żałośnie [ślimak Pafnucy]. – Od urodzenia jestem w gorącej wodzie kąpany i zawsze się spieszę.

- Hm… zastanowiła się Kumkiewiczowa – a gdybyś tak zaraz po starcie ukrył się pod liściem i czekał, aż wszyscy miną metę?

- Nie, moja droga! – oburzył się Pafnucy. – Mam swój honor. Wolę przegrać, ale uczciwie.

- To przegrywaj, jeśli nie chcesz mnie słuchać – rozgniewała się stara Kumkiewiczowa i poszła zdrzemnąć się nad strumyk.”

Kiedy sprawdzałam w internecie czasy najlepszych zawodniczek startujących w zawodach na dystansie, na jakim odbywały się zawody (5 kilometrów), nie miałam złudzeń. Podium nie dla mnie, ani indywidualnie, ani drużynowo. Pozostawała walka o honor, o to, by dzieci nie musiały oglądać matki finiszującej pół godziny po najlepszych zawodniczkach.

Oczywiście, znaleźli się tacy (nie będę wytykać palcami), którzy życzliwie doradzali kopanie wilczych dołów lub dźganie rywalek końcówką kija.

Puściłam ich rady mimo uszu, a przez ostatnie dwa tygodnie trenowałam niezwykle intensywnie, zaciskając zęby i tłumacząc sobie, że nawet zakwasy można polubić.

„Nad strumykiem, przy wielkim kamieniu zebrało się już stu zawodników, a może i więcej. Każdy chciał zdobyć pierwszą nagrodę, a najbardziej Onufry, bo Onufry był zarozumiały i lubił się chwalić. To dopiero okazja! Gdy wygra, będzie mógł bębnić po całym lesie:

Patrzcie, jestem najpowolniejszym ślimakiem w całym lesie, a może na całym świecie!”

źródło zdjęcia

W minioną niedzielę, w samo południe, w centralnym miejscu Szczecina zebrało się ponad dziewięćset kobiet w różnym wieku. Blisko siedemset biegaczek oraz dwie i pół setki maszerujących z kijami. Co najmniej połowa w otoczeniu gromady dopingujących, także dzieci. Jeśli choćby co czwartej tuż przed startem dziecko, jak mi, szepnęło do ucha: „Mamo, wygraj!”, łatwo sobie wyobrazić, jak bardzo było podkręcone sportowe napięcie.

A wszystko w niezwykle wiosennych okolicznościach przyrody.

„Starterem był stary ślimak Bonifacy.

- Tylko bez sztuczek! – ostrzegał zawodników, gdy stanęli na starcie. – Każdy rusza uczciwie i jak najwolniej stara się dojść do mety. Startujecie na sygnał kukułki.

Za chwilę kukułka trzy razy zakukała na dębie i stu zawodników ruszyło ze startu.”

źródło zdjęcia

Szczerze powiedziawszy, nie pamiętam jak brzmiał sygnał startowy. Wiem, że przypadkowo zajęłam znakomitą pozycję, dzięki czemu uniknęłam na starcie śmierci wskutek stratowania lub zakłucia.

- Spokojnie, nie pchajcie się, i tak was przepuszczę! – usłyszałam za plecami głos zażywnej pani w średnim wieku, która postanowiła podejść do rywalizacji na luzie. Niestety, nie wszystkie uczestniczki jej uwierzyły.

„Każdy starał się iść jak najwolniej, jak najbardziej po ślimaczemu. A najbardziej chciał oczywiście Onufry. Gdy tylko znaleźli się w gęstej trawie, skrył się pod liściem paproci.

- Gdzie jesteś, Onufry? – zawołał zdyszany Pafnucy.

- Ach, mówię ci – jęknął – kolka mnie złapała i nie mogę iść dalej.

- Zrób trzy głębokie wdechy, to ci minie.

- Nie mogę złapać tchu. Muszę chwileczkę odsapnąć – westchnął żałośnie, schował się jeszcze głębiej i udawał, że go nie ma.”

Najwyraźniej na każdych zawodach musi znaleźć się jakiś Onufry, a z jego braku – Onufrzyca. Słyszałam już o tym wcześniej, ale tym razem na własne oczy zobaczyłam, że niektórym tak bardzo zależało na dobrym wyniku, że zdarzało im się podbiegać (mimo że zasadniczo to nie ta dyscyplina), skracać sobie drogę, albo też zachodzić ją innym.

Pal je sześć i ich wyniki też. Ja wiem, że uczciwie maszerowałam, wypluwając przy tym płuca. I moja mama też. I 95% innych zawodniczek również.

„Kończył się wielki wyścig ślimaków. Kto żyw spieszył pod stary dąb na metę. Już niemal wszyscy zawodnicy ukończyli wyścig.

Ostatni sunął Onufry.

- Brawo, Onufry! Brawo, zwycięzca! – oklaskiwały go tłumy. (…)

Gdy minął już metę, z zielonych trybun zerwały się jeszcze huczniejsze brawa, jeszcze głośniejsze oklaski. Onufry był pewien, że to jego oklaskują, więc zrobił jeszcze ważniejszą minę i kłaniał się wszystkim.

Nagle tuż za sobą zobaczył Pafnucego.(…)

- Brawo, Pafnucy! Brawo, zwycięzca! – rozległy się z trybun radosne okrzyki.

Pafnucy był bardzo wyczerpany. Zdawało się, że nigdy nie dojdzie do mety. Wreszcie jednak doszedł, a gdy minął metę, padł zemdlony.”

Na naszym biegu szczęśliwie omdleń nie było, choć momentami niewiele brakowało.
Ja w każdym razie pobiłam wszelkie życiowe rekordy i na mecie ze zdumieniem odkryłam, że pokonałam trasę w tempie, które przed startem wydawało mi się absolutną abstrakcją. Ciekawych informuję, że zmieściłam się w pierwszej czterdziestce, moja mama – pani, było nie było, po sześćdziesiątce – ukończyła marsz mniej więcej w połowie stawki, zaś drużynowo (matka i córka) zajęłyśmy miejsce w pierwszej dziesiątce (brzmi dumnie, dopóki nie doda się, że startowało ledwie dwadzieścia drużyn).

Dziękuję za wszystkie trzymane kciuki! Ten medal jest także dla Was!
A teraz niedobra wiadomość: w przyszłym roku też startuję! Trenować zaczęłam od dzisiaj, więc lepiej już zacznijcie dbać o swoje kciuki!

Adam Bahdaj "Wielki wyścig", ilustrował Ignacy Witz. Nasza Księgarnia, Warszawa 1967.