Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci, niekoniecznie Pierwszej, czyli o tym, że gusta bywają różne

Ostatnio sporo czasu spędzam, szwendając się po cudzych domach. Fachowo mówiąc: oglądam nieruchomości.

Widuję tam różne rzeczy, także takie, o których dotąd mi się nie śniło, a jeśli nawet śniło, to w snach, o których jak najszybciej chciałabym zapomnieć.

Gdybym miała wybrać taki element wystroju wnętrz, z którym podczas tych wycieczek stykam się najrzadziej, w cuglach wygrałyby książki. Książki w domach na sprzedaż to najwyraźniej rzecz wstydliwa, muszę to zapamiętać, gdy będę próbowała sprzedać własne mieszkanie.

W jednym z domów przywitały nas najpierw dwa gipsowe lwy strzegące wejścia, a zaraz potem opalony pięćdziesięciolatek ufryzowany na Limahla w czasach jego świetności. Gdy weszliśmy do środka, naszym oczom ukazało się rokoko plus jeszcze ze trzy koko. Zwykłe rokoko, moi Państwo, to bowiem nic przy tym, co kryło się na tych, bodajże, stu dwudziestu metrach kwadratowych. Złocenia, kandelabry, kryształowe żyrandole, łóżko z kolumnami, ściany ze stiukami. Sprzedający puszył się niczym paw, zachwalając kolejne ekskluzywne elementy wyposażenia wnętrz, a nasze oczy z każdą sekundą coraz bardziej okrąglały, niczym spodki.

Czy ten dom był brzydki?

Tak, potwornie brzydki. Kicz i bezguście. Dramat.

Właściciel był jednak wyraźnie z niego dumny. Zachwycony. Włożył w niego całe serce. Urządził go tak jak chciał, tak, żeby było ładnie.

To ładny czy brzydki? Kto ma rację: on czy ja?

Mieszkanie, które póki co zajmujemy, urządzaliśmy sami, na miarę możliwości, ale i podług własnego gustu. Dobrze się w nim czujemy, nam się podoba.

- To niesamowite, że wszystkie mieszkania prawników są takie same, takie nudne. – rzuciła któregoś razu bawiąca z wizytą moja siostra, architekt. Profesjonalistka od projektowania.

Nudne czy nie nudne? Kto ma rację: ona czy ja?

W liceum miałam w klasie koleżankę. W czasie gdy ja oblekałam się w czarne giezła i sznurkowe korale, ona nosiła mini i bluzki w panterkę. Nie mam pojęcia jak wygląda teraz, ale ilekroć przypominam sobie, jak wyglądała wówczas, natychmiast nasuwa mi się słowo „bezguście”. Mam pewne podstawy, by przypuszczać, że ona ma tak samo, gdy myśli o mnie.

Która z nas nie miała gustu: ona czy ja?

Ten przydługi wstęp był niezbędny, by uświadomić wszystkim czytającym, że – w odróżnieniu od wielu osób, które już na ten temat się wypowiadały – ja nie mam jasnego i kategorycznego zdania w sprawie „Pierwszej książki mojego dziecka”.

źródło zdjęcia

Owszem, uważam, że jest to obrzydlistwo. Gdy patrzę na okładkę, za każdym razem się wzdragam. Wierszyki Elizy Piotrowskiej przyprawiają mnie o ból zębów, a ilustracje o oczopląs (tu można pobrać ebooka, żeby wyrobić sobie własne zdanie o tej publikacji). Całym sercem byłam za Joanną Olech, gdy w jedynej rozmowie na ten temat, którą słyszałam (w Radiu Tok Fm, niestety nie umiem jej podlinkować), tłumaczyła, że sprzeciwia się temu, żeby za publiczne (ministerialne) pieniądze promować tandetę.

Ale co z tego, skoro nie wiem, kto ma rację: my czy oni?

Dlaczego nasz gust jest lepszy od ich gustu?

Dlaczego to my wiemy lepiej, a oni się nie znają?

Gdy – w tej samej rozmowie radiowej - słyszałam Irenę Koźmińską, która zapewniała, że jej Pierwsza Książka Mojego Dziecka się podoba, a poza tym nie ma to być dzieło elitarne, cała się gotowałam.

Kiedy jednak, po ostygnięciu, próbowałam znaleźć jakieś dobre argumenty przeciwko jej tezom, zawsze kończyło się na tym samym. Na pytaniu: a dlaczego to ja wiem najlepiej, co jest ładne?

Kiedy chcę poczytać dzieciom Brzechwę, nie mam wątpliwości, które wydanie wziąć do ręki: 

to z ilustracjami Szancera, stanowiące Biblię mojego dzieciństwa,

czy to, które Młodszy dostał w przedszkolu (całe przedszkole czyta dzieciom, dajmy dzieciom po książeczce! I cóż od niej chcecie? Przecież jest porządna, w twardej oprawie!).

 Ale może Szancer to przeżytek?

Z kolei Kaczka Dziwaczka może wyglądać zarówno tak:

                                                        jak i tak:

My z zamkniętymi oczami wybieramy Butenkę, ale może niektórych on brzydzi?

Przy Tuwimie podobnie.

Klasyczna Siemaszko,

                                               równie klasyczny Witz,

albo – moim zdaniem brzydki – Artur Nowicki.

Ale może Tuwimowi by się podobało?

W tym miejscu, dla jasności, nie od rzeczy będzie wyznać, że osobiście czytałam swoim dzieciom to, wcale nie zakrywając im przy tym oczu:

Na swoje usprawiedliwienie dodam, że pierwsze dwie książeczki przynieśli dziadkowie, a potem ruszyła lawina, której nie dało się zatrzymać.

Cudowne, modelinkowe obrazki.

Zachwycające, stereotypowe teksty (osobna seria dla chłopców, o strażakach i kierowcach, osobna dla dziewczynek, o lalach i fryzjerkach).

Wstrząsająca składnia i gramatyka, zaskakujące i odkrywcze rymy (że przywołam tylko frazę, która z racji wielokrotnych powtórzeń z pewnością tkwić będzie w mej głowie aż do chwili, w której wydam ostatnie tchnienie: „aż nagle woda z węża wytrysła i ugasiła ogień natychmiast”).

I co?

Moje dzieci żyją. I mają się dobrze. Czytają i oglądają bardzo różne książki, nie wzdrygając się z odrazą na widok tych „artystycznych”.

Więc może jednak nie ma o co robić afery?

Bo może „Pierwsza książka mojego dziecka” jest ładna, a ja się nie znam?

A może – chociaż paskudna - nie wyrządzi dzieciom szkody, a faktycznie – jak twierdzi – pani Koźmińska – zachęci nieczytających rodziców do czytania dzieciom i rozmawiania z nimi?

Może dzięki niej ludzie zaczną kupować książki dla dzieci gdzie indziej niż w hipermarketach, a małe, bardziej ambitne wydawnictwa przestaną wałęsać się po krawędziach bankructwa?

Dziś Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci.

Czytajcie dzieciom.

Ale jeśli chcecie pokazywać im obrazki, to może takie?

źródło zdjęcia