Brumm, Różyczko, Pettson i Findus, czyli święta w doborowym towarzystwie

Ponieważ należę do grona osób, które im dłużej żyją, tym bardziej nie pojmują idei świętowania końca starego i początku nowego roku, konsekwentnie nie zamierzam też poświęcać dzisiejszego wpisu jakimkolwiek podsumowaniom czy statystykom. Inni robią to lepiej niż ja i z większym przekonaniem co do sensowności tej czynności.

Zamiast tego będzie o okołoświątecznych zaległościach.

W ubiegłym roku przed świętami Bożego Narodzenia Starszy przeżywał okres intensywnego zachłyśnięcia się możliwością samodzielnego wypożyczania książek ze szkolnej biblioteki. Przyniósł wówczas do domu m.in. opasłą księgę, zawierającą zbiór rozmaitych historii odnoszących się do religijnej strony tych świąt. Tytułu teraz nie pomnę, ale po przeczytaniu dwudziestej historii o betlejemskiej stajence oraz po trzysta pięćdziesiątej drugiej wzmiance o okrutnym królu Herodzie, oboje poczuliśmy absolutny przesyt tematem.

Ów przesyt w podświadomości przetrwał najwyraźniej całe 366 dni, bowiem w grudniu tego roku w naszych cowieczornych lekturach nie pojawiła się ani jedna tego rodzaju pozycja (szanowna siostro katechetko - mea culpa, z naciskiem na „mea”! ).

Zamiast więc stajenki i Jezuska, w tym roku święta czytelniczo kojarzyły nam się wyłącznie z poszukiwaniem choinki, Mikołajem i Skandynawią. Pewnie to niedobrze, pogańsko i nieco komercyjnie, jednak można spojrzeć na to i z innej strony.

Jeśli bowiem dążyliśmy do tego, by spędzić święta radośni i roześmiani, sięgnięcie po te akurat pozycje mogło okazać się niezwykle pomocne.

Na pierwszym miejscu – zawsze i wszędzie – zdecydowanie Pan Brumm (to akurat nie Skandynawia, ale Niemcy też bardziej protestanckie niż katolickie, więc nie zmienia to obrazu sytuacji).

Gdyby dało się obiektywnie zmierzyć komu w naszej rodzinie najbardziej podoba się ta książka, podejrzewam że w cuglach zdobyłabym złoto. Dzieci też jednak chichoczą podczas tej  lektury, więc czuję się usprawiedliwiona, by czytać ją z nimi znów i znów.

Pan Brumm jest uroczy. Beznadziejnie głupi i bezmyślny, jednak gdy sytuacja staje się naprawdę napięta, potrafi stanąć na wysokości zadania. W tym przypadku jest nim zdobycie choinki. Tej choinki. Czy da radę? Czy postawienie na czatach Kaszalota (pływającej w słoju złotej rybki) okaże się dobrym pomysłem? Czy pojawi się Święty Mikołaj? Doprawdy, na kilkunastu stronach, w kilkuset słowach udało się zamieścić taki ładunek napięcia, jak rzadko kiedy. I do tego te boskie ilustracje!

Pan Brumm wyrysowany ręką autora jest zachwycający, a pozornie proste obrazki przykuwają wzrok. Niekiedy stają się też źródłem inspiracji – bo w zasadzie, dlaczego nie można powiesić na choince klucza francuskiego, banana i termofora, no, dlaczego maamooo?!

Na drugim miejscu – fiński ojciec trójki upiornych dzieci, Paweł Różyczko.

Także i w tym przypadku mamy do czynienia z całą serią historyjek, osobiście zilustrowanych przez autora. O ile jednak pan Brumm to tzw. ładne obrazki, o tyle ilustracje Majaluomy są raczej z piekła rodem. Po paru stronach można się jednak do nich przyzwyczaić, a po kilku kolejnych – nawet polubić.

W przypadku „Tato, kiedy przyjdzie święty Mikołaj?”, już na podstawie tytułu łatwo odgadnąć o czym jest ta książeczka. Nie liczyłam, ale szacuję że w tym roku na takie pytanie (zamiennie „tato/mamo”) odpowiedzieliśmy minimum 90.000 razy. A co mogą wymyślić zniecierpliwione dzieci, aby przyspieszyć czas? Ho, ho, ho!

U nas dodatkowo w tym roku opowieść jeszcze bardziej zyskała na aktualności – tak jak u Różyczków, tak i u nas przed świętami Matka była raczej nieobecna (choć jej zewłok teoretycznie siedział przy biurku), a prawie cały ciężar przygotowań spadł na barki Ojca. Nasz Ojciec dał radę, ale miał o jedno dziecię mniej niż pan Różyczko. Czy zaś ten sobie poradził? Oto jest pytanie!

Miejsce trzecie – Pettson i Findus.

Tym razem przenosimy się do Szwecji i znów mamy do czynienia z twórcą wszechstronnym, bowiem Sven Nordqvist nie tylko wymyślił swoje historie, ale i je zilustrował. Tak jak w przypadku Majaluomy, estetyka może budzić kontrowersje, choć te obrazki mają niewątpliwie swój urok. Wolę jednak Nordqvista jako ilustratora cudzych opowieści – kreska niby ta sama, ale jakaś bardziej przyjazna oczom (choćby w przypadku serii o Mamie Mu, autorstwa Jujji Wieslander).

W tym roku, poza sięgnięciem po krótką opowieść „Goście na Boże Narodzenie”, porwaliśmy się też na lekturę świeżo wydanej obszerniejszej książki „Niezwykły święty Mikołaj”. Jak dla mnie, to jednak za dużo Nordqvista na raz. W jego historiach brakuje mi bowiem lekkości i finezji – o ile zaś w przypadku kilkunastu stron ten brak nie doskwiera tak bardzo, o tyle przy stu paru potrafi dać już nieźle w kość. Dlatego cieplejszym uczuciem darzę pierwszą pozycję – jak się okazuje, mieszkający na uboczu staruszek i jego gadający kot w zielonych portkach też mogą mieć spore kłopoty ze świątecznymi przygotowaniami.

Marzy mi się, aby w następnym roku przeczytać podobny zestaw opowieści, tyle że pochodzący od polskich autorów. Ciekawe, czy ktoś da radę, nie popadając przy tym w typowy dla nas patos, kicz i dydaktyczny smrodek?

Chooo-inka (jak wykrzyknąłby pan Brumm), oto jest pytanie!

A wszystkim, którzy tego potrzebują życzę udanego przejścia w Nowy Rok, niosący ze sobą to, czego pragną!

Daniel Napp „Pan Brumm obchodzi Boże Narodzenie”, przełożyła Elżbieta Zarych, Wydawnictwo Bona, Kraków 2011.

Markus Majaluoma „Tato, kiedy przyjdzie święty Mikołaj?”, przełożyła Iwona Kiuru, Wydawnictwo Bona, Kraków 2011.

Sven Nordqvist „Goście na Boże Narodzenie”, przełożyła Barbara Holderna, Media Rodzina, Poznań 2008.

Sven Nordqvist „Niezwykły święty Mikołaj”, tłumaczyła Magdalena Landowska, Media Rodzina, Poznań 2012.